Polecenia linux

Zarządzanie plikami i systemem plików: 

cat - wypisywanie i łączenie plików 
chattr - ustawianie dodatkowych atrybutów dla systemów plików ext2/ext3 
chgrp - zmiana grupy pliku 
chmod - zmiana praw dostępu do pliku 
chown - zmiana właściciela/grupy pliku 
cd - zmiana bieżącego katalogu, użyty bez argumentów powraca do katalogu domowego 
cp - kopiowanie plików 
df - wypisywanie wolnej przestrzeni zamontowanych systemów plików 
du - wyświetla ilość miejsca zajmowanego przez pliki/katalogi 
file - ustalanie typu danych zawartych w pliku find – przeszukiwanie systemu plików 
fsck - sprawdzanie integralności systemu plików 
getfacl - odczytuje prawa dostępu z list ACL 
ln - tworzenie dowiązań twardych i symbolicznych (patrz niżej) 
lndir - tworzenie dowiązań do wszystkich plików w katalogu 
ls - listowanie zawartości katalogu 
lsof - wyświetlanie listy otwartych plików, oraz używających ich programów 
mkdir - tworzenie katalogów 
mkfifo - tworzenie kolejek 
mount - montowanie urządzeń/zasobów w systemie plików (patrz niżej) 
mv - przenoszenie/zmiana nazwy pliku 
pwd - wydruk aktualnego katalogu 
rcp - transfer plików na zdalny host 
rm - usuwanie plików 
rm -r katalog - usuwa cały katalog
rmdir - usuwanie katalogów 
scp - transfer plików bezpiecznym kanałem, SSH, na zdalny host 
setfacl - ustawia prawa dostępu list ACL 
split - dzielenie pliku na kawałki 
touch - zamiana daty ostatniej modyfikacji, lub dostępu do pliku bądź utworzenie pustego pliku 
umount - odmontowanie zasobu z systemu plików (patrz mount) 
unlink - wywołanie systemowe, usuwanie pliku lub katalogu 

Zarządzanie procesami: 

anacron - wykonanie polecenia raz na jakiś czas 
at - jednorazowe wykonywanie polecenia w określonym czasie 
chroot - uruchomienie programu ze zmienionym katalogiem głównym 
cron - regularne uruchamianie programów w określonym czasie 
fg - przeniesienie procesu uruchomionego w tle na pierwszy plan 
kill - przekazanie sygnału do procesu (domyślnie usunięcie wskazanego procesu) 
killall - zakończenie wykonywania wszystkich procesów o podanej nazwie 
ps - pobieranie informacji o aktywnych procesach 
top - wyświetla najważniejsze procesy 
watch - monitorowanie wyniku polecenia 

Zarządzanie użytkownikami i systemem: 

halt - zatrzymywanie systemu 
passwd - zmiana hasła 
su - logowanie na konto innego użytkownika (patrz niżej) 
sudo - uruchomienia aplikacji z uprawnieniami root (min. dystrybucje Debian, Ubuntu)
useradd lub adduser - dodaje nowego użytkownika 
w – podobnie jak who, jednak zawiera więcej informacji 
who - wypisanie listy zalogowanych użytkowników wraz z dodatkowymi informacjami o nich 
whoami - pokazuje bieżący efektywny uid, czyli identyfikator użytkownika, z którego prawami działamy 

Przetwarzanie tekstu:

grep - wypisywanie linii pasujących do wzorca 
head - wypisanie pierwszych 10 linijek tekstu 
more - rozwinięcie o sterowanie strumieniem 
tail - wypisanie ostatnich 10 linijek tekstu, także używane w diagnostyce (patrz niżej) 
tee - wypisywanie danych wejściowych na standardowe wyjście i do dowolnej liczby plików 
vi - edycja plików tekstowych 

Programowanie  w shelu: 

echo - druk na standardowe wyjście 
printf - bardziej rozbudowane polecenie drukujące na standardowe wyjście. 
test - sprawdzanie typów plików i porównywanie wartości 

Inne: (polecenia ale bardzo często przydatne np. w skryptach) 

clear - wyczyszczenie konsoli/terminala 
mail - zarządzanie pocztą man – podręcznik elektroniczny 
startx - uruchomienie środowiska X Window System 

Operatory: (powłoka bash)

&& - wykonaj jeśli poprzednie polecenie zakończyło się sukcesem, np. `./configure && make bzImage` 
; - bezwzględne wykonanie, np. `clear ; echo -e "Fajnie!"` 
> - przekierowanie standardowego wyjścia (czyli to co program wypisze w konsoli) do pliku, np. `cat /proc/cpuinfo > ~/cpuinfo.txt` 
< - przekierowanie do standardowego wejścia, np. `cat < /proc/cpuinfo`, jednak w efekcie to to samo co `cat /proc/cpuinfo` (w pierwszym przypadku dane wejściowe to plik skierowany na standardowe wejście, w drugim parametr przekazywany do programu, który znajduje, otwiera i czyta plik) 
| - skierowanie standardowego wyjścia do potoku, który obsłuży program trzeci, np. `cat /etc/hosts | grep "192.168.0." | awk {print $1}` 
`komenda` - wykonanie polecenie bashowego w trakcie wykonywania poprzedniego polecenia, np. `clear && echo -en "\033[1;31mInformacje o procesorze:\033[1;0m\n`cat < /proc/cpuinfo`\n"` - należy zwrócić uwagę na operator "`", przerywa on na chwilę działanie skryptu, wykonuje polecenie `cat` i kieruje standardowe wyjście w miejsce operatorów ``. 
Parametry programu echo - \033[y;xxm ustawiają kolory - y to kolor tła, x to kolor napisów.

 

 

 

Podstawowe informacje o Linuxie

Linux jest to nazwa ogólnie używana jako określenie konkurencyjnego do Windows systemu operacyjnego. Oficjalnie jednak powinno się używać określenia GNU/Linux. Na tą nazwę składa się pakiet oprogramowania udostępniony na zasadach licencji GNU ( ), które działają na jądrze systemowym Linux.  Dla uproszczenia jednak większość użytkowników posługuje się nazwą Linux określając tak cały system operacyjny. 


Użytkując oprogramowanie na licencji GNU mamy prawo i możliwość instalowania danego oprogramowania bez ograniczeń na wszystkich stanowiskach komputerowych. Dodatkowo możemy takie oprogramowanie modyfikować i bezpłatnie lub płatnie sprzedawać dalej. Musi być to jednak wszystko rozpowszechniane na licencji GNU.

W związku z możliwościami licencji GNU, pojawiło się wiele odmian Linuksa, m.in. Red Hat, SuSE, Debian, Slackware, Mandrake.

 
 

Ilustracje systemu Ubuntu